Türkiye Verimlilik Vakfınca ATO Congresium'da düzenlenen "3. Verimlilik ve Teknoloji Fuarı” başladı. Fuarın açılışı Cumhurbaşkanı Yardımcısı Sayın Fuat Oktay ve Sanayi ve Teknoloji Bakanı Sayın Mustafa Varank’ın katılımıyla gerçekleştirildi.
Türkiye’nin teknolojik kabiliyetlerinin tanıtıldığı fuarda Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) tarafından geliştirilen sistemler tanıtıldı.
12 Haziran’a kadar devam edecek 3. Verimlilik ve Teknoloji Fuarı’nda, kuruluşumuzca geliştirilen yerli ve millî ATM Ar-ge projeleri; MGR (Millî Gözetim Radarı), Hava Trafik Kontrolörü Eğitim Simülatörü (atcTRsim), FODRAD (Fod Tespit Radarı), KUŞRAD (Kuş Tespit Radarı), DHMİ Eğitim Yönetim Sistemi, AIS Portal, Uçuş Bilgi Sistemi ve Uçuş Rehberim mobil uygulaması sistemleri sergileniyor. DHMİ standı fuarda yoğun ilgi görüyor.
Fuarda ziyaretçilerin beğenisini kazanan DHMİ standını Millî Savunma Bakanımız Sayın Hulusi Akar da ziyaret etti. Yerli ve millî projelerimizi inceleyen Akar takdir ve memnuniyetini dile getirdi.
***
Yoğun ziyaretçi trafiğinin yaşandığı fuarın ikinci günü, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy standımızda Hava Trafik Kontrolörü Eğitim Simülatörü'nü inceledi.
***
Fuarda standımızı ziyaret eden Cumhurbaşkanlığı Özel Kalem Müdürü Sayın Hasan Doğan'a, sergilenen proje ve sistemler hakkında bilgi sunuldu. Doğan, DHMİ'nin millî ve yerli imkânlarla geliştirdiği sistemlerle ilgili duyduğu memnuniyeti dile getirdi.
***
DHMİ standını ziyaret eden diğer bir isim ise Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli oldu, sergilenen projeleri inceleyen Pakdemirli’ye sistemlerle ilgili bilgi verildi.
YÖNETİM KURULU BAŞKANI VE GENEL MÜDÜRÜMÜZ HÜSEYİN KESKİN'İN SOSYAL MEDYA PAYLAŞIMI
Twitter hesabından yaptığı paylaşımda Sayın Cumhurbaşkanımızın “Milli Teknoloji, Güçlü Sanayi” vizyonuna vurgu yapan Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürümüz Hüseyin Keskin şu ifadeleri kullandı:
"Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde “Milli Teknoloji, Güçlü Sanayi” vizyonu ile ülkemizde ve dünyada verimliliğin arttırılmasına katkı sağlayan yerli ve milli projelerimizin sergilendiği 3. Verimlilik ve Teknoloji Fuarı’na 8 önemli proje ile katıldık. #MilliTeknolojiHamlesi"
(https://twitter.com/dhmihkeskin/status/1402700432087076868?s=19)
DHMİ’NİN GELİŞTİRDİĞİ SİSTEMLER DIŞA BAĞIMLILIĞI AZALTIYOR
Dünya havacılık sektörünün parlayan yıldızı DHMİ, son yıllarda yaptığı teknolojik atılımlarla havacılık sektörümüzün ihtiyaçlarını karşılayacak ve dışa bağımlılığı azaltacak projelere imza atıyor. Her biri kuruluşumuz bünyesinde tamamen millî ve yerli imkânlarla geliştirilen sistem ve uygulamalar, kullanıcı dostu özellikleri ve ileri teknoloji ürünü alt yapılarıyla dikkat çekiyor. Havacılık sektörünün ihtiyaçlarına cevap veren sistemler önemli oranda maddi tasarruf sağlıyor.
DHMİ tarafından yerli, millî imkânlarla geliştirilip 3. Verimlilik ve Teknoloji Fuarı’nda sergilenen proje ve sistemler şunlar:
TÜRKİYE’NİN İLK MİLLÎ GÖZETİM RADARI (MGR)
Sivil havacılık alanında kullanılacak olan Türkiye'nin ilk yerli radar sistemi Millî Gözetim Radarı (MGR), 3. Verimlilik ve Teknoloji Fuarı’nda sergileniyor. Kurulumu Gaziantep Havalimanı’na yapılmış olan radar sisteminin saha kabul çalışmaları tamamlandı. Ülkemizin ilk yerli ve millî PSR (Primary Surveillance Radar) sistemi olma özelliğini taşıyan Millî Gözetim Radarı (MGR), DHMİ ve TÜBİTAK iş birliği ile tamamen yerli ve millî imkânlarla geliştirildi. Söz konusu sistem hava trafik kontrol hizmetlerinde kullanılacak.
Hava sahamızdaki uçuşların emniyetini, hızlı ve düzenli akışını sağlamak için kullanılacak sistemle, hem ülkemizin bu alandaki ihtiyaçları karşılanmış olacak hem de dışa bağımlılık ortadan kaldırılmış olacak. Diğer yandan aynı proje kapsamında, yine millî imkânlarla geliştirilmekte olan SSR MODE-S sisteminin entegrasyonu da devam ediyor.
HAVA TRAFİK KONTROLÖRÜ EĞİTİM SİMÜLATÖRÜ (atcTRsim)
DHMİ’nin fuarda sergilediği diğer bir sistem de Hava Trafik Kontrolörü Eğitim Simülatörü. Hava Trafik Kontrolörü Eğitim Simülatörü’nün yazılımı tamamen yerli ve millî imkânlarla geliştirildi. Simülatörde, kule, yaklaşma, yol kontrol temel eğitimleri başta olmak üzere her düzeyde hava trafik kontrol eğitimleri veriliyor.
Ülkemiz adına tüm dünyaya pazarlanma potansiyeli bulunan yazılım ile bu alanda dışa bağımlılığın ortadan kaldırıldığı bir eğitim aracı elde edildi. İlk olarak DHMİ Havacılık Akademisi’ne kurulumu gerçekleştirildi. Ankara Esenboğa Havalimanı içerisinde bulunan Havacılık Akademisi’nde yaklaşma, yol kontrol ve 360 derece meydan kontrol simülatöründe Temel ATC (Air Traffic Control) eğitimleri veriliyor. 2018 yılında İstanbul Atatürk Havalimanı’nda da kurulumu yapılan atcTRsim simülatöründe ileri düzey hava trafik eğitimleri ve yenileme eğitimleri veriliyor. İstanbul Havalimanı’na geçiş sürecinde ve öncesinde hava trafik kontrolörlerinin eğitiminde aktif kullanılarak önemli bir katkı sağlandı. Son olarak, Nişantaşı Üniversitesi tarafından satın alınarak Hava Trafik Kontrol Bölümü, lisans eğitiminde kullanılmaya başlandı.
Simülatör, başlangıç seviyesinden ileri seviye eğitime kadar tüm eğitim gereksinimlerini kapsıyor. Acil durum eğitimi de dâhil olmak üzere saha ve yaklaşma eğitimi verilebiliyor. Entegre kule ve radar senaryoları kapsamlı bir eğitim sağlıyor. Kullanıcı dostu grafiksel ara yüze sahip. 360 °’ye kadar gerçekçi 3B havaalanı görsel kule sistemi mevcut. 3B dürbün simülasyon yeteneğine sahip. BADA (Base of Aircraft Data) ile uyumlu gerçekçi uçak ve araç davranışı sergileniyor. EUROCONTROL, ICAO kurallarına ve uluslararası standartlara uygun.
FOD TESPİT RADARI (FODRAD) İLE GÜVENLİ UÇUŞ
DHMİ ve TÜBİTAK-BİLGEM ortaklığıyla geliştirilen FODRAD sistemi ile yabancı madde hasarı kaynaklı kazaların önüne geçiliyor. FODRAD, havalimanlarında uçuş pisti üzerindeki yabancı madde kalıntılarını (Foreign Object Debris–FOD) tespit ederek operatöre uyarı veren, kalıntının pist üzerindeki konumunun ve kamera görüntüsünün gerçek zamanlı gösterimini yapan bir mm-dalga radar sistemi. Sistem geliştirme çalışmaları tamamlandı ve Antalya Uluslararası Havalimanı’na kurulumu yapıldı.
Pist başına 4 adet mm-dalga radar ile 4 adet gece/gündüz görüşlü optik sensöre sahip radarın; mm-dalga radar ağı ve veri füzyonu ile 7/24 sürekli otomatik gözetleme, Pist haritası üzerindeki FOD konumu ve kamera görüntüsü gösterme, optik sistemde sis/titreşim/gürültü giderme, IR aydınlatma ile gece görüş yeteneği, tek merkezden izleme ve kumanda olanağı, 5 yıl süre ile veri (FOD konumu, tanımı, tespit zamanı, vb.) ve görüntü kaydı yapma, tespitlere ilişkin istatistiksel bilgi çıkarımı ve raporlama, FOD tespiti durumunda sesli ve/veya görsel uyarı oluşturma, gerçek zamanlı gösterim yapma özellikleri bulunuyor. Radar, FAA (AC150/5220-24 Advisory Circular) tavsiye kriterlerini karşılayan tasarımı ile de dikkat çekiyor.
KUŞ RADARI İLE KRİTİK SAHALARDA KUŞ VE KUŞ SÜRÜSÜ BİLGİSİ ELDE EDİLİYOR
Fuarda sergilenen bir diğer teknolojik ürün de uçuş güvenliği açısından büyük önem taşıyan Kuş Tespit Radarı (KUŞRAD). Radar, DHMİ’ye bağlı olan havalimanlarına ait kritik sahalarda, kuş ve kuş sürüleri ile ilgili bilgi elde edilmesi, göçmen kuşların göç yollarının belirlenmesi, istatistiki veriler elde ederek hava sahasının optimum kullanımında durumsal farkındalığın artırılması maksadıyla yerli imkânlarla geliştirildi. 2017 yılında İstanbul Atatürk Havalimanı ‘17 Sağ’ ve ‘23’ pist başlarına kurulumu tamamlanan radar başarıyla hizmet veriyor.
DHMİ EĞİTİM YÖNETİM SİSTEMİ KURULUŞUN FARKLI İHTİYAÇLARINI DA KARŞILAYACAK
Fuarda sergilenen DHMİ Eğitim Yönetim Sistemi’nin kaynak kodları ve alt yapısı tamamen DHMİ bünyesinde geliştirildi. Sistem üzerinden çevrimiçi ve video eğitimler düzenlenebiliyor. Bunun yanında personelin daha önce katılmış olduğu eğitimlerin ve yaklaşan eğitimlerinin takibi, planlaması yapılabiliyor. Ayrıca eğitimlere ait ayrıntılı raporlamalar, katılımcıların yoklama durumlarının takibi yapılabiliyor.
Modüler bir sistem üzerine kurgulanan yazılım istenildiği zaman kuruluşun farklı ihtiyaçlarını da karşılayabilecek kabiliyetlere sahip. Bunun yanı sıra sistemde Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Sınavlarına ait sonuç açıklama modülü üzerinden personelimizin katıldığı sınavlara ait sonuçlar, Kişisel Verilerin Korunması Kanunu hükümlerine uygun olacak şekilde açıklanıyor.
Sisteme kuruluşumuz iç ağından, dış ağlardan ve mobil telefonlardan VPN gibi ek bir uygulamaya gerek olmaksızın tek bir bağlantı adresi ile erişim sağlanabiliyor.
YOLCU DOSTU UYGULAMA UÇUŞ REHBERİM
Verimlilik ve Teknoloji Fuarı’nda ziyaretçileri bekleyen DHMİ Uçuş Rehberim mobil uygulaması, tamamen kuruluşumuzun imkânlarıyla Bilgi Teknoloji Dairesi Başkanlığı tarafından geliştirildi. Uygulama yolcuların seyahat ve iletişim ihtiyaçlarını çağın gereklilikleri doğrultusunda yolcu dostu anlayışı ile tüm hizmetleri tek bir noktada sunuyor. “Uçuş Rehberim” uygulaması ile kullanıcılar, yolculuklarıyla ilgili tüm detaylara tek bir dokunuşla cep telefonlarından ulaşabiliyor. Kullanıcı ve yolcu dostu uygulama, hem Android hem de İOS işletim sistemi olan tüm akıllı telefonlarda ve tabletlerde kullanılabiliyor.
Uygulamayı cep telefonlarına ya da tabletlerine kuran yolcular, DHMİ tarafından işletilen havalimanlarında günlük 2 GB kablosuz internetten faydalanabiliyor. Havalimanlarındaki tüm hizmetleri cep telefonlarından keşfedebiliyor. Uçuş takip özelliği ve anlık bildirimleri ile yolcular uçuş bilgilerine kolayca ulaşabiliyor. Kullanıcılar uçuşlarını sosyal medya hesaplarından da takip edebiliyor. ‘Aracım Nerede?’ hizmeti ile havalimanlarına aracını park eden yolcular bundan sonra araçlarını aramak zorunda kalmıyor. Aracım Nerede? servisi ile araçlarının konumunu fotoğrafıyla birlikte kaydedip, istediği anda araçlarına ulaşabiliyor. Çek-Gönder hizmeti ile havalimanlarımız hakkındaki görüş ve önerilerini hızlıca iletebiliyor HES Kodu sorgulaması yapabiliyor
KULLANICI DOSTU UÇUŞ BİLGİ SİSTEMİ
Fuarda DHMİ standında yer alan Uçuş Bilgi Sistemi, DHMİ Bilgi Teknolojiler Dairesi Başkanlığı öz kaynakları ile geliştirildi. Sistem, havalimanlarındaki tüm uçuşların iniş/kalkış bilgilerini (gecikme durumu, iptal durumu, tahmini geliş saati vs.) ekranlar vasıtasıyla gösteriyor. Yolcuları, karşılayıcıları ve yer hizmetlerini doğru ve zamanında yönlendiriyor. Çoklu dil desteği sunan sistem, kullanıcı dostu ara yüze (web tabanlı) sahip.
Sistem, sezonluk uçuş kayıtları oluşturulabiliyor, reklam, tanıtım ve bilgilendirme, video, resim ve slaytlarının gösterilmesine imkân veriyor. Uçuş bilgi monitörlerinin tümünün sistem üzerinden izlenebilmesini sağlıyor. Rol tabanlı kullanıcı yetkilendirmesine sahip olan sistem her bir monitör için haftalık zaman çizelgesinin oluşturulabilmesini sağlıyor. Monitör türleri için farklı layout (sayfa düzeni) seçilebilmesine imkân veriyor.
AIS PORTAL UYGULAMASI, NOTAM BİLGİLERİNİ ANLIK OLARAK SUNUYOR
DHMİ AIS PORTAL uygulaması, NOTAM servisi Avrupa Havacılık Bilgi Veri Tabanı (EAD) sistemi ile entegredir. Türkiye ve tüm dünya ülkelerinin güncel NOTAM bilgilerini anlık olarak havacılık sektörünün kullanımına sunuyor. Çoklu dil desteği sunan sistem, kullanıcı dostu ara yüze (web tabanlı) sahip ve sezonluk uçuş kayıtları oluşturulabiliyor. Reklam, tanıtım ve bilgilendirme, video, resim ve slaytlarının gösterilmesine imkân veriyor. Ayrıca uçuş bilgi monitörlerinin tümünün sistem üzerinden izlenebilmesini sağlayabiliyor.
