Türk hava sahasında ve havalimanlarında verilmekte olan hava trafik kontrol hizmetlerinin teknolojik yenilikler ve değişen kurallar
doğrultusunda en iyi şekilde yürütülmesi ve hava trafik
kontrol hizmetinin sağlandığı Saha Kontrol, Yaklaşma
Kontrol ve Meydan Kontrol Ünitelerimizle sürekli koordineli olarak, hizmetlerin en etkin şekilde ifası amacıyla;
» Türk Hava Sahasında hava trafik kontrol hizmetlerinin uluslararası kurallar ve ulusal mevzuata uygun
olarak yürütülmesi,
» Kurulmuş veya kurulacak olan ATC (Air Traffic
Control – Hava Trafik Kontrol) üniteleri için gerekli
personel planlamasını yapmak ve ihtiyaçları tespit
etmek bu ihtiyaçların tespit edilmesi aşamasında,
mevcut personel sayısı doğrultusunda geleceğe
yönelik ihtiyaçların belirlenmesi,
» Başlangıç ATC Kursları için planlama,
öğretim elemanı görevlendirme, eğitim kolaylıklarının kullanımı ve gerektiğinde dışa açılmasını sağlamak amacıyla gerekli çalışmaların yapılması,
» Hava trafik hizmetlerinin ifasına yönelik her türlü Yönerge, Yönetmelik ve Talimatları hazırlamak,
Türkiye AIP’ sinin (Aeronautical Information Publication – Havacılık Bilgi yayını) ilgili bölümlerinde
uluslararası (ICAO: International Civil Aviation Organization – Uluslararası Sivil Havacılık Organizasyonu) ve ulusal mevzuata yönelik hava trafik usullerinin yenilenerek yayınlanması,
» ICAO, EUROCONTROL (Avrupa Hava Seyrüsefer
Emniyeti Teşkilatı) ve diğer uluslararası kuruluşların
ilgili çalışma birimlerince düzenlenen toplantılara
katılım sağlanması, hazırlanan rapor ve dokümanların takip edilerek gerekli çalışmaların yapılması,
» Hava Trafik Kontrol Üniteleri arasındaki Anlaşma
Mektuplarının takip edilmesi ve bunlarla ilgili üniteler arasındaki koordinasyonun sağlanması,
» Başlangıç ATC eğitimini tamamlanmış personelin ünite eğitimlerini gözlemlemek ve kontrol
etmek, Başlangıç ATC Kursları sonrasında ATC ünitelerinde göreve başlayan öğrenci hava trafik kontrolörlerinin ünite eğitimlerini verecek uzman personelin yetiştirilmesi amacıyla gerek yurt içi gerekse
yurt dışı eğitimlerin yıllık dönemler halinde planlanması,
» Hava trafik kontrol sistem alt yapısı ve her türlü teknik donanımın planlanması,
» Hava Trafik Kontrolörlerinin Lisans ve Derece işlemlerinin takip edilmesi, sınavlarının yapılması, sonuçlarının değerlendirilmesi,
» Havalimanları hava tarafı kapasiteleri ile hava sahası ve sektör kapasitelerinin belirlenmesi, geliştirilmesine yönelik çalışmalarda bulunulması,
» Hava hadiselerinin incelenmesi, değerlendirilmesi,
sonuçlandırılması, tekrarının önlenmesi amacıyla
gerekli önlemlerin alınması, talep edilmesi halinde
kaza/kırım komisyonlarına eleman tefrik edilmesi,
» Standart aletli yaklaşma ve kalkış/iniş usullerinin
etüt ve planlamalarının yürütülmesi, mevcutların
geliştirilmesi, gerektiğinde değiştirilmesinin sağlanması, uçuş kontrol raporlarının neticelerine göre
ilgili şubelerle koordine edilmesi ve gerekli yayınların yapılmasının sağlanması,
» Hava sahasında yer alan CTR, TMA, MTMA ve ATS
yolları gibi mevcut kontrollü sahalarda yapılacak
değişiklikler ile bunlardan yeni ihdas edilecek olanların çalışmalarının yapılması, gerektiğinde sivil/
asker koordinasyonunun sağlanmasından sorumludur.
Hava Trafik Kontrol Personeli:
Hava seyrüsefer hizmetleri için istihdam edilen personelin en üst düzeyde eğitilmiş olması gereğinin bilincinde olan Kuruluşumuz, hava trafik kontrol (ATC)
personelimizin başlangıç, ünite, devamlılık ve mesleki gelişim eğitimlerini
yetişmiş kadroları ve ileri teknoloji eğitim kolaylıklarıyla
kendisi yürütmektedir.
Görevlerinin doğası gereği her an can ve mal kaybına
yol açma riski ile hizmet vermekte olan Hava Trafik
Kontrolörlerinin görevlerini başarıyla yerine getirebilmeleri için uzun bir eğitim sürecini başarı ile tamamlamaları gerekliliğinin yanı sıra işe uygun kişisel özellikleri
taşıyor olmaları son derece önemlidir. Bu amaçla, Hava
Trafik Kontrolörü Adaylarının seçiminde FEAST Kontrolör Seçme Programının kullanılması ve aday personelin istihdam edilmesi önem arz etmektedir.
EUROCONTROL teşkilatınca üye devletler için geliştirilen ve tüm üye ülkelerce uygulanmaya başlanan FEAST
(First European ATCO Selection Test - İlk Avrupa Hava
Trafik Kontrolörleri Seçme Testi) paketi web tabanlı
testlerden oluşmakta olup;
» Sözel Algılama
» Reaksiyon Zamanı (Talimatları takip / yeniden düzenleme)
» Planlama Kabiliyeti (Çözüm, İşbirliği,)
» Kuralları Uygulama ve Öğrenme
» Hız ve Dikkat Testi( Hafıza kapasitesi/Anlık Reaksiyon ve Gelişmeler)
» Üç Boyutlu Düşünme (Sayısal ve Şekilsel Algılama)
Problem çözme/ortadan kaldırma alanlarında zamana
karşı yarış formatında adayların mesleğe uygunluk kriterleri belirlenmektedir.
FEAST sonuçlarına göre istihdam edilen personelimiz, EUROCONTROL (Common Core Content - Ortak Çekirdek Eğitim)
müfredatına uygun olarak yoğun ve kapsamlı bir eğitimden geçirilmekte ve eğitimin bitiminde yapılan sınavlarda başarılı olmaları halinde Öğrenci Hava Trafik
Kontrolörü olarak görevlendirilmektedirler.
Öğrenci Hava Trafik Kontrolörü olarak ünitelerde eğitimlerine devam etmektedirler. Söz konusu eğitimler sonrası SHY 65-01 Hava Trafik Kontrolörleri Lisans Yönetmeliği gereğince Sivil Havacılık Genel
Müdürlüğü tarafından oluşturulan Sınav Komisyonu
marifetinde Lisans sınavına tabi tutulmakta, başarılı
olanlar Asistan Hava Trafik Kontrolörü unvanıyla tayin oldukları havalimanlarında ünite eğitimlerine başlamaktadırlar. Bu personelin, Hava Trafik Kontrolörü olabilmesi için gerekli süreç, personelin
hizmet vereceği ATC ünitelerinden en az biri (TWR,
APP, ACC) için Ünite Eğitim Planlarında belirtildiği şekilde eğitimleri başarı ile tamamlama sonrasında Genel Müdürlüğümüzce çalışacağı ünite için derece
sınavına alınmasına kadar geçen uzun bir dönemi kapsamaktadır.
Ayrıca, Eskişehir Teknik Üniversitesi Havacılık
ve Uzay Bilimleri Fakültesi Hava Trafik Kontrol Bölümü
mezunları da Kuruluşumuzca istihdam edilmektedir.
FEAST’e tabi tutularak hava trafik kontrol ünitelerine
doğrudan Asistan Hava Trafik Kontrolörü olarak atanan personel, ünite eğitimine tabii tutularak
ilgili ünite eğitimini ve değerlendirmelerini başarı ile
tamamlamaları halinde derece sınavına alınarak Hava
Trafik Kontrolörü olmaya hak kazanmaktadırlar.
Kontrolörlerin eğitimi yukarıda açıklanan uzun süreçle
de sınırlı olmayıp, verilen hizmetin önemi ve sonuçları dikkate alındığında, aktif olarak kontrolörlük görevi
sona erinceye kadar devamlılık (tazeleme ve dönüşüm) ile mesleki gelişim eğitimleri kapsamında devam etmektedir. Bu amaçla ATC
personelinin gerek yurt içi gerekse yurt dışı eğitimleri
(EUROCONTROL IANS) 6’şar aylık veya yıllık dönemler
halinde planlanmakta; yurt içi eğitimler Genel Müdürlüğümüz bünyesinde ve Havalimanlarımızda oluşturulan
eğitim ünitelerimizde gerçekleştirilmektedir.
Bu sayede değişen kural ve yönetmeliklerle ilgili bilgiler hava trafik kontrolörlerine aktarılarak mesleki bilgilerinin sürekli güncellenmesi sağlanmaktadır.
Hava Trafik Kontrol Personeli Eğitim Süreci