Ülkemizde sivil havacılık alanında hava seyrüsefer hizmetlerinin bir parçası olan Haberleşme, Seyrüsefer, Gözetim (CNS) hizmetlerini yürütmek üzere ATM/CNS sistemlerinin temin, tesis ve idamesinden sorumlu Elektronik Personeli, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) tarafından yayınlanmış olan Hava Trafik Emniyeti Elektronik Personeli Sınav, Sertifika, Lisans ve Yetkilendirme Yönetmeliği (SHY-ATSEP) kapsamında tanımlanmış usuller çerçevesinde lisanslandırılmakta ve yine bu Yönetmelik kapsamında belirlenen çerçevede ihtiyaca uygun Haberleşme (COM), Seyrüsefer (NAV), Gözetim (SUR) derece alanlarına sahip olmaktadır.
Hava Trafik Emniyeti Elektronik Personeli (ATSEP), uluslararası bağlamda aşağıdaki şekilde tanımlanmaktadır:
Uluslararası Sivil Havacılık Otoritesi (ICAO) bakış açısı:
ICAO tarafından yayınlanmış olan Doc 10057 Manual on Air Traffic Safety Electronics Personnel (ATSEP) Competency-based Training and Assessment dokümanında "ATSEP, bir haberleşme, seyrüsefer, gözetim / hava trafik yönetimi (CNS / ATM) sisteminin kurulumu, işletimi ve / veya bakımı konusunda yetkinliği kanıtlanmış personeldir."
Yine aynı dokümanda, “ATSEP, elektronik, bilgisayar bilimleri ve network gibi disiplinlerde yetkinlik, uzmanlık, bilgi ve beceri gerektiren çok çeşitli CNS/ATM sistem ve ekipmanları üzerinde faaliyet gerçekleştirir." denilmektedir.
Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) bakış açısı:
ILO tarafından meslek tanımı olarak 3155 Air Traffic Safety Electronics Technician "Hava trafik emniyeti elektronik personeli, hava trafik kontrol ve hava seyrüsefer sistemlerinin tasarımı, kurulumu, işletimi, bakımı ve onarımı ile ilgili teknik görevleri yerine getirir." denilmektedir.
Avrupa Birliği (AB) bakış açısı:
Hava trafik yönetimi/hava seyrüsefer hizmeti hizmet sağlayıcılarının denetimine yönelik hükümlerin yer aldığı 1 Mart 2017 tarihli EU 2017/373 düzenlemesinde: "Hava trafik emniyeti elektronik personeli (ATSEP) fonksiyonel sistemi (ATM/CNS sistemleri) işletme, bakımını yapma, devreden alma ve devreye verme konusunda yetkin olan personel anlamına gelir" şeklinde tanımlanmaktadır.
Kuruluşumuz Elektronik Dairesi Başkanlığında, Başmüdürlüklerde Elektronik Müdürlüklerinde ve Havalimanı Müdürlüklerinde Elektronik Şefliklerinde (Elektronik Birimleri) görev yapan elektronik personelinin, SHY-ATSEP Yönetmeliği doğrultusunda lisanslandırılması ile ilgili gerekli eğitim, sınav, sağlık raporu alma, derece yenileme vb. işlemleri Başkanlığımızca yürütülmekte, gerekli tüm koşulları sağlayan personelin Lisans Belgesi Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) tarafından düzenlenmektedir.
ATSEP Lisansı; Haberleşme (COM), Seyrüsefer (NAV) ve Gözetim (SUR) alanlarında düzenlenmekte, ilgili alanda dereceye sahip olmayan personelin bu alandaki sistemlerle ilgili bakım, onarım, idame faaliyetlerinde çalıştırılmaması gerekmektedir.
Lisanslı personel, sahip olduğu derece/derecelerin devamı için, her 5 (beş) yılda sağlık raporunu yenilemek ve yine her 5 (beş) yılda SHGM tarafından düzenlenen ATSEP Lisansı Derece Sınavı'nda başarılı olmak durumundadır.
Kuruluşumuzda Elektronik Mühendisi, Elektronik Teknikeri, Elektronik Teknisyeni kapsamındaki unvanlar ile Elektronik Birimlerinde görev yapan ve SHY-ATSEP Yönetmeliğinin 16. Maddesinde belirtilen mezuniyet koşullarını sağlayan personel Yönetmelik doğrultusunda;
- ATSEP Temel Eğitimine (4 hafta süreli) alınmaktadır.
- ATSEP Temel Eğitimini tamamlayan personel için Genel Müdürlük tarafından ilgili belgeler ile birlikte SHGM'ye Asistan ATSEP Sertifikası'nın düzenlenmesi için müracaat edilmektedir.
- Ardından, Asistan ATSEP personeli görev yaptığı üniteye uygun olarak COM, NAV ve SUR derecelerini almak üzere ATSEP COM, ATSEP NAV ve ATSEP SUR Yeterlilik Eğitimlerine (3-4 hafta) alınmaktadır.
- ATSEP Yeterlilik Eğitimini tamamlayan personel SHGM tarafından düzenlenen ATSEP Lisans sınavına girmektedir.
- ATSEP Yeterlilik Eğitimini tamamlayan personel ilgili alanlarda 250'şer saatlik ATSEP İşbaşı Eğitimlerine alınmaktadır.
- Gerekli aşamaları tamamlayan personelin ilgili derece alanında ATSEP Lisans Belgesinin düzenlenmesi için SHGM'ye başvuru yapılmaktadır.
- ATSEP Lisans ve derecesine sahip personel her 5 (beş) yılda bir sahip olduğu derece alanında Derece Yenileme Sınavına girmekte ve yine sahip olduğu Sağlık Kurulu Raporu da bu doğrultuda yenilenmektedir.
