| working license group C |
C grubu çalışma ruhsatı |
Havaalanları Yer Hizmetleri Yönetmeliği (SHY-22) hükümlerine uygun olarak 5 inci maddede belirtilen hizmet türlerinden, temsil, gözetim ve yönetim, uçak özel güvenlik hizmet ve denetimi, ikram servis ile uçuş operasyon hizmetini yapmak üzere yetkilendirilmiş özel hukuk tüzel kişilerine her bir hizmet türü için verilecek çalışma belgeleri. |
| el bagajı |
cabin baggage |
Bir hava aracının kabin bölümünde taşınan bagajlar. |
| kabin ekibi |
cabin crew |
Bir uçuş görevinin yapılmasında kokpit ekibinin dışında, esas görev yeri hava aracının kabini olan ve işletmeci tarafından yolcu emniyetini ve gereksinimlerini karşılamak üzere gerekli temel ve tazeleme eğitimlerini alarak sertifikalandırılmış personeldir. |
| kabin eğitim el kitabı |
cabin crew manuel |
Kabin Operasyonu ile ilgili ulusal ve uluslararası kurallar ile Şirket standartlarının bir araya getirildiği, OM-PART A`nın bir parçası olan operasyon el kitabıdır. |
| kabin eğitim el kitabı |
cabin crew training manual |
THY kabin memurlarının eğitimlerinin tanımlandığı ve detaylı olarak açıklandığı SHGM tarafından onaylanan el kitabıdır. |
| hesaplanmış iniş zamanı |
calculated landing time |
Bir uçağın hesaplanmış geçici yada gerçek iniş zamanı. |
| takvim |
calendar |
Bir günün zamansal pozisyonunun tanıtımını sağlayan soyut zamansal referans sistemi. |
| iptal edilen NOTAM |
cancelled NOTAM |
Bir notamın bir başka notamla geçerliliğinin ortadan kalkması. |
| kapasitör deşarj ışığı |
capacitor discharge light |
Tüpte bulunan bir gaz içerisinden yüksek voltajda elektrik deşarj ettirilerek ve çok kısa sürelerle üretilerek, yüksek şiddette yanıp sönmesi temin edilen bir lambadır. |
| kılcal saçak |
capillary fringe |
Su tablasının hemen üzerinde yer alan ve bütün boşlukları suyla dolu olan yani atmosferik basınçtan daha düşük bir basınç altında bulunan bölge. |
| kariyer gelişimi |
career development |
Kariyer planlarındaki çalışmaların sonuçlarıdır. Bu sonuçlar bir organizasyonun ya da bir bireyin ihtiyaçlarını temel alabilir. |
| kargo |
cargo |
Bir hava aracında, posta, ikram malzemesi ve bagajların dışında, taşınan her türlü eşya. |
| ticari yük, ticari eşya |
cargo |
Bir hava aracında postadan ya da kişi yanında taşınan bagajdan ayrı taşınan tüm mallar. |
| kargo acentası |
cargo agency |
Bir işletici ile iş yapan, kargo, kurye ve ekspres koliler konusunda ilgili makam tarafından kabul edilen veya istenen güvenlik kontrollerini sağlayan bir acenta, nakliyeci veya diğer bir kuruluş. |
| yük uçağı |
cargo aircraft |
Ticari eşya/mal taşıyan hava aracı. |
| kargo alanı |
cargo area |
Kargo işlemleri için tahsis olunan tüm yer, alan ve tesisler. Buna apron sahaları, kargo binaları ve depoları, araç park yerleri ve bunlarla bağlantıyı sağlayan yollar dahildir. |
| kargo binası |
cargo building |
Hava-kara nakliyesi arasında kargonun içerisinden geçmek suretiyle hareket ettiği ve kargo işlem tesislerinin yer aldığı veya hava ya da kara yolu ile taşınmak üzere bekletilmek amacıyla depolandığı bir bina. |
| kargo uçağı |
cargo plane |
Tamamen yük taşımak için düzenlenmiş uçak. |
| current flight plan (CFL) |
cari uçuş planı |
Şayet varsa müteakip müsaadelerle oluşturulmuş, değişiklikleri de içeren uçuş planı. |
| taşıyıcı faz izleme GNSS alıcısı |
carrier phase tracking GNSS receiver |
Zamanın bir bölümünde veya tümünde GNSS (Küresel Seyrüsefer Uydu Sistemi) veri işleme tekniklerinin normal kullanımı için gerekli bir alıcıdır. |
| taşıyıcı dalga |
carrier wave |
Radyo haberleşmesinde, bilgi sinyalini uzak mesafelere göndermek için üzerine bindirilen yüksek frekanslı dalga. |
| bagaj arabası |
cart |
Uçak ve terminal arasında bagaj, kargo ve posta naklinde kullanılan motorlu araçlarla çekilen taşıma aracıdır. |
| ---- |
CAT III standartları |
Pist üzerindeki görüş şartlarının 350 metreden daha az olduğu durumlarda, sistem, cihaz, araç ve gereçlerin kullanılabilirliği ve konumlarını belirleyen şartlar. |
| ikram servis hizmeti |
catering service |
Havaalanı sınırları içerisinde veya dışında sadece uçak yolcularına yönelik olarak üretilmiş olan ikram ürünlerinin, özel olarak dizayn edilmiş ikram yükleme araçları ile uçağa kadar taşınması ve yüklenmesi işlemidir. |
| gecikme nedenleri |
causes of delay |
Gecikmeye sebep olan unsurların tümü (Meteorolojik koşullar, kapasite vb.) |
| bulut tavanı |
ceiling |
20000 feet`in [6000 m] altında ve gökyüzünün yarısından fazlasını kaplayan bulutların en alt tabakasının tabanının yeryüzü ve su yüzeyi üzerinden yüksekliği. |
| merkezi yönetim birimi |
central executive unit |
CFMU (Merkezi Akış Yönetim Birimi) sorumluluğu üye ülkelerin hava sahasındaki hava trafik akış yönetimi ölçümlerinin yapılması, koordinasyonu ve planlamasıdır. |
| Merkezi Akış Yönetim Birimi |
Central Flow Management Unit |
Katılımcı ülkelere hava trafik akış yönetimi sağlamak için ICAO Merkezi Hava Trafik Akış Yönetimi Organizasyonu gereğince kurulmuş bir yönetim birimidir. Bu birim Merkezi Yönetim Birimi ve Uçuş Planı Operasyonları Bölümünü içermektedir. |
| merkezi işlem birim yükü |
central processing unit load |
Nominal CPU yükü, maksimum giriş/çıkış nominal durumların işlenmesinde verilen işlemcinin CPU yükünün ortalama değeridir. |
| merkezi radnet görüntüleme ve kontrol sistemi |
central radnet monitoring and control system |
Radar ağı görüntülenmesi ve kontrol merkezi. |
| merkezi hava sahası bilgi fonksiyonu |
centralised airspace data function |
ECAC (Avrupa Sivil Havacılık Konferansı) Devletleri tarafından görevlendirilen ve ulusal hava sahası kullanım planlarında uygun rota bilgisi elde edebilmek için kurulan hava sahası yönetim fonksiyonudur. |
| sertifikalı havaalanı |
certified aerodrome |
İşletmecisine bir havaalanı sertifikası verilmiş olan bir havaalanı. |
| değiştirme noktası |
change over point |
Bir hava yolunda seyir halindeki hava aracının arkasında kalan seyrüsefer yardımcı cihazının kapsama alanından çıkıp üzerine doğru uçtuğu seyrüsefer yardımcı cihazının kapsama alanına girdiğini gösteren, haritalarda işlenmiş noktalardır. |
| kanal |
channel |
Radyo frekans spektrumunda veri iletişimine olanak sağlayan frekans bandı. |
| kanal hızı |
channel rate |
Radyo frekans kanalı üzerinden iletilebilen maksimum data miktarıdır. |
| tarifesiz sefer |
charter flight |
Belirli bir düzene bağlı kalmadan tarifeli seferler dışında yapılan seferlerdir. |
| kontrol noktası |
check point |
Tahditli alanlara girişten önce oluşturulan, şahısların, eşyaların, araçların kontrol edildiği yer. |
| check-in |
check-in |
Havaalanı terminallerinde, hava yolu veya yer hizmet kuruluşu görevlilerinin, yolcuların bilet, bagaj işlemi ve kontrollerini yapmaları. |
| check-in |
check-in |
Havaalanı terminallerinde, hava yolu veya yer hizmet kuruluşu görevlilerinin, yolcuların bilet, bagaj işlemi ve kontrollerini yapmaları. |
| check-in kontuarı |
check-in counter |
Terminallerde yolcuların check-in işlemlerinin yapıldığı, donanımlı masalardır. |
| check-in salonu |
check-in hall |
Terminallerde check-in kontuarlarının toplu halde bulunduğu bölümlerdir. |
| check-in counter |
check-in kontuarı |
Terminallerde yolcuların check-in işlemlerinin yapıldığı, donanımlı masalardır. |
| check-in hall |
check-in salonu |
Terminallerde check-in kontuarlarının toplu halde bulunduğu bölümlerdir. |
| kontrol listesi |
checklist |
Bir NOTAM düzenli olarak NOTAM serilerinde yayınlanır. Bu seriler, ilan edildiği yılda geçerli NOTAM gruplarının tamamını içermektedir. |
| bagaj ayırma alanı (şutaltı) |
chute |
Bagajların ilgili uçaklara yüklenmek üzere tasnif edildiği alan. |
| meydan turu |
circle to runway |
Hava trafik kontrolörünce belirtilen havaalanı trafik paterni dahilinde inilecek piste yapılan yaklaşma manevrası. |
| devir modu |
circuit mode |
Tahsis edilen iletim yolunun kullanılmasına olanak veren haberleşme ağının konfigürasyonu. |
| devir modu kanalı |
circuit mode channel |
Havacılık Mobil Uydu Hizmetinde C kanalı ikili ses ya da bilgi haberleşmesi sağlamak için kullanılır. Çünkü verilen herhangi bir kanal, sadece bir yönde trafik geçirebilir. C kanalları biri üst hat diğeri alt hat olmak üzere çift olarak tahsis edilir. |
| sivil hava seyrüsefer hizmetleri organizasyonu |
civil air navigation services organization (CANSO) |
Birçok hükümet hava seyrüsefer hizmetlerinin sağlanması sorumluluğunu sivil hizmet birimlerinden bağımsız organizasyonlara aktarmaktadır. Bu organizasyonların büyük çoğunluğu direkt devlet kontrolünde olmakla birlikte, bazıları da tamamen özelleştirilmiştir. CANSO bu organizasyonların birleşerek oluşturduğu bir meslek birliğidir. |
| sivil havacılık otoritesi |
civil aviation authority |
Herhangi bir uluslararası hava sahası içinde ICAO tarafından sorumlu tahsis edilen ve iç hat sınırları içerisinde havacılık kullanıcılarına hizmet sağlamakla yükümlü organizasyon. |
| sivil havacılık güvenliği |
civil aviation security |
Sivil havacılığı yasadışı müdahale eylemine karşı koruma amaçlı tedbirler ve insan ve doğal kaynakların birleşimi. |
| sivil/asker koordinasyonu |
civil/military coordination |
Hava seyrüsefer emniyeti, etkinliği ve hava sahasının uyumlu kullanımını sağlamak için gerekli, sivil ve askeri birimler arasındaki iletişim.
|
| kil |
clay |
Kalker, silis, mika ve demiroksit içeren, 0,002 mm`den daha küçük taneli, sarı ve kırmızı renk tonlarında görülen, su çekme özelliği bulunan (m) Al2O3.(n)SiO2.(p)H2O genel kimyasal bileşim formülü ile ifade edilen, plastisite, kohezyon, renk ve büzüşme özellikleri ile tanımlanan malzeme. |
| klerans/müsaade fonksiyonu |
clearance function |
Bir hava trafik kontrol birimi tarafından onaylanan ve uçuş personeli tarafından kabul edilen kleransın belirlenmesi ve iletilmesidir. |
| müsaade sınırı |
Clearance Limit |
Bir ATC müsaadesinin geçerli olduğu son noktaya denir |
| yaklaşma müsaadesi |
cleared approach |
Bir pilotun aletli bir yaklaşma uygulaması için ATC tarafından müsaadelendirilmesi. Gerekli olduğunda yaklaşma müsaadesi içinde, bir müsaade ve diğer ilgili bilgilerin olduğu aletli yaklaşma çeşidi sağlanır. |
| müsaade edilen uçuş seviyesi |
cleared flight level |
Bir uçuşun muhafaza ettiği ya da ulaşmaya çalıştığı uçuş seviyesi. |
| müsaade edilen seviyeden sapma |
cleared flight level deviation |
Bir uçuşun müsaade edildiği seviye ile muhafaza edilen seviye arasındaki fark. Müsaade edilen seviyeden sapma, uçuşun verilen seviyeye uyumluluğunun bozulması durumlarının belirlenmesi amacıyla kullanılır. |
| serbest kılınan sapma eşiği |
cleared level deviation threshold |
Serbest kılınan bir seviyeye uyumsuzluğun oluşmaya başladığını tanımlayan izleme kriteri parametresidir. |
| aşma sahası |
clearway |
Üzerinde bir uçağın belirli bir yüksekliğe kadar ilk tırmanışının bir bölümünü gerçekleştirebileceği uygun bir alan olarak seçilmiş veya hazırlanmış; ilgili otoritenin kontrolü altında bulunan, yerde veya su üzerinde belirlenmiş dikdörtgen bir saha. |
| alıcı uluslararası NOTAM ofisi |
client NOF |
Bir NOTAM işleme birimi tarafından sağlanan hizmetlere abone olan herhangi bir uluslararası NOTAM Ofisi. |
| kapalı pist |
closed runway |
Havaalanı otoritesince her türlü uçak operasyonlarına izin verilmediği/mümkün olmadığı pist. |
| kargaşa yoğunluğu |
clutter density |
Radar kapsamı içinde, 1 milde oluşan istenmeyen birincil radar ekolarının toplam sayısıdır |
| katran |
coal tar |
Meşe odunun kuru olarak damıtılması. |
| kokpit |
cockpit |
Bir hava aracında pilot ya da pilotların oturduğu kısım. |
| kokpit ekibi |
cockpit crew |
Hava aracının sevk ve idaresi ile kullanımından sorumlu ve ilgii otorite tarafından lisanslandırılmış gerekli olan asgari sayıdaki pilot/pilotlar ile eğer varsa uçuş mühendisleridir. |
| beton karışım oranı |
cocnrete mix ratio |
1 m3 yerine yerleştirilmiş beton içerisine girecek olan malzemelerin kg cinsinden miktarları. |
| kod |
code |
SSR sorgulayıcısına cevap veren cevaplayıcı tarafından yayılan sinyallerde bulunan verilerin kombinasyonudur. |
| kod bölmeli çoklu erişim |
code division multiple access |
Geniş spektrum modülasyonu ve girişimi engelleyici kodları kullanan dijital haberleşmeler için yapılan çoklu girişim planıdır. Bu plan kullanıcılara her zaman cevaplayıcının bant genişliğinin tamamını kullanabilme imkanı tanır. |
| geçirimlilik katsayısı |
coefficient of transmissivity |
Birim hidrolik eğim altında bir akiferin birim genişliğinden suyun transfer edilme hızı. Akiferin doygun kısmının kalınlığı ile hidrolik geçirgenliğinin çarpımıyla ifade edilir. |
| kojenerasyon tesisi |
co-generation unit |
Enerjinin elektrik ve ısı formlarında aynı sistemden beraberce üretilmesi. |
| kohezyon |
cohesion |
Aynı cins moleküller arasında bulunan çekim kuvveti. Bir maddenin moleküllerini bir arada tutan kuvvettir. |
| kolloid |
colloid |
Çapı 0,002 – 1x10-6 mm arasında değişen kil veya organik madde bileşimi. |
| co-mail |
co-mail |
Havayolu taşıyıcısı şirketinin kendi istasyonlar ağı içinde naklettiği postalar için kullanılan kısaltma. |
| co-mail |
co-mail |
Havayolu taşıyıcısı şirketinin kendi istasyonlar ağı içinde naklettiği postalar için kullanılan kısaltma. |
| co-mat |
co-mat |
Havayolu taşıyıcısı şirketinin kendi istasyonlar ağı içinde naklettiği malzemeler için kullanılan kısaltma. |
| co-mat |
co-mat |
Havayolu taşıyıcısı şirketinin kendi istasyonlar ağı içinde naklettiği malzemeler için kullanılan kısaltma. |
| birleşik |
combined |
Genelde radar görüntü ve izleri için kullanılır. Birincil ve ikincil gözetim radar verilerinden yararlanılan bir radar mesajıdır. |
| birleşik plot |
combined plot |
Birincil ve ikincil gözetim radar bilgilerinin bir radar görüntüsü üzerinde birleştirilmesidir. |
| birleşik VOR ve TACAN |
combined VOR and TACAN |
VOR ve TACAN seyrüsefer yardımcı cihazlarının birlikte bulunduğu bir seyrüsefer yardımcı istasyonudur. |
| haberleşme merkezi |
com-centre |
Kendisine bağlı haberleşme istasyonlarının mesaj trafiğini yönlendirmekle sorumlu haberleşme merkezidir. |
| Ticari Uçuş |
Commercial Flight |
Ücreti karşılığı yolcu, yük ve posta taşımak üzere yapılan uçuşlardır. |
| hava trafik kontrolörü eğitiminin temel içeriği |
common core content of ATCo training |
Avrupa Sivil Havacılık Konferans sahası için yaratılan bu projeler; eğitim örnekleri, testler ve performans konularını içermektedir. |
| ortak display sistem |
common display system |
Tüm radar bilgi işlem ağının status bilgilerini görüntüleyen display. |
| ICAO ülkeleri arasındaki ortak veri şebekesi |
common ICAO data interchange network (CIDIN) |
Hava ulaşımında esas unsuru oluşturan havacılık uçuş emniyet mesajlarının yol rehberi’ne (Routing Table) göre yurt içindeki havaalanlarına ve yurt dışındaki AFTN merkezlerine daha hızlı ve kayıpsız olarak gönderilebilmesi için ICAO Üyesi Ülkeler arasında kurulmuş olan 9600 Bps hızında X.25 paket anahtarlamalı iletişim protokolünü kullanan haberleşme şebekesidir. |
| ortak nokta |
common point |
Bir ya da daha fazla uçağın, ilgili ATC otoritesince, rapor etmesi istenen nokta. |
| haberleşme yönetim birimi |
communication management unit |
Bilgi sağlama hizmetine yönelik haberleşme yönetim birimi; hava-yer ya da diğer yer çalışma ağları arasında bilgi transferine olanak sağlamaktadır. |
| kompasite |
compactness |
Birim hacimdeki agregada tanelerin işgal ettiği toplam hacimdir. |
| mevki belirtici radyo cihazı |
compass locater |
Aletli iniş sistemi (ILS) için ya da son yaklaşma aşamasında seyrüsefer yardımcı cihazı olarak kullanılan mevki belirleyici. |
| pusula gülü |
compass rose |
Gerçek yada manyetik kuzey yönünü belirleyen meydan üzerinde işaretlenmiş ya da haritalarda gösterilen daire. |
| yeterlilik |
competence |
Personel veya personel grupları arasında ortaya çıkan bilgi, yetenek ve yapabilirlik durumudur. |
| komponent |
component |
Herhangi bir motor, pervane, parça veya cihazdır. |
| bileşik / karma ayırma |
composite separation |
Uçakları, bileşik yol sistemi ile uygulanan ayırma minimalarını (yatay/dikey) azaltarak ayırma yöntemi. |
| sıkıştırılmış stabilize dolgu zemin |
compressed stabilized filling ground |
Zemin emniyet gerilmesi 0,7- 1,0 kg/cm² olan zeminler. |
| zorunlu rapor noktalar |
compulsory reporting points |
Uçakların üzerinden geçerken rapor etmesi zorunlu olan bir seyrüsefer yardımcısı ya da fix olarak belirlenmiş noktalar. |
| bilgisayar esaslı eğitim |
computer based training |
Bilgisayar çalışma ortamında interaktif yöntemlerle (interaktif cevaplama, konu anlatımı gibi) öğrenciye özgür bireysel çalışma ritmini kullandırarak bilgi ve yetenek kazandırılması. |
| beton |
concrete |
Kum, çakıl ya da kırmataş, çimento, su ve gerektiğinde katkı maddeleri kullanılarak elde edilen yapı malzemesi. |
| beton basınç dayanımı |
concrete compressive strenght |
Betonun basınç mukavemeti standart kür koşullarında saklanmış (20 °C ±2°C kirece doygun su içerisinde), 28 günlük silindir (15 cm çap, 30 cm yükseklik) veya küp (15 cm kenarlı) numuneler üzerinde ölçülür. |
| beton dizaynı |
concrete design |
Döküm yapılacak beton ile ilgili tüm tasarımlar. |
| beton karma suyu |
concrete mixing water |
Kuru haldeki çimento ve agregayı plastik, işlenebilir bir kütle haline getirmeye yarayan sıvıdır. Çimento ile kimyasal reaksiyon yaparak plastik kütlenin sertleşmesini sağlar. |
| sessizlik konisi |
cone of silence |
Yüksek açılarda anten performansının limitlerine bağlı olarak radar kapsamında oluşan boşluğa denilmektedir. |
| konferans haberleşmesi |
conference communication |
Üç ya da daha fazla yerleşim arasında dolaysız / direkt olarak anında konuşma imkanı sağlayan haberleşme sistemi / kolaylığı. |
| veri çelişkisi |
conflict data |
Çelişkili veri (veri çelişkisi): Çelişkili tanımlama (tanımlama çelişkisi); çelişkili tip (tip Çelişkisi); havaaracı çelişkisi (çelişkili havaaracı) veya özel kullanım hava sahası ihlali, veya kullanılabilir en düşük uçuş seviyesinin altına alçalış (alçalma), veya nominal yolların kesişimini (kesişmesi); karmaşa derecesi (düzeyi); havaaracı veri çelişkisi veya özel kullanım hava sahası veri ihlali, veya kullanılabilir en düşük uçuş seviyesi verisi altına alçalış; veya nominal yollar kesişim verisi.(Orta vadeli çakışma verisi-MTCD) |
| uyuşmazlık verileri |
conflict data |
Şu bilgileri içerir: Uyuşmazlık tanımlaması, tipi ve şiddeti. |
| konglomera |
conglomerate |
Yuvarlak kum ve çakılların basınçla birleşmesi ve zamanla sertleşmesi sonucu oluşan kütleler. |
| gönderici |
consignor |
Ürettiği veya sahip olduğu malları hava yolu ile taşıtmak isteyen ve bu amaca uygun şekilde paketleyen kişi veya kuruluşu. |
| konteynır |
container |
İçine yük koyularak uçağa yerleştirilen, biçimi uçağın iç yüzey detaylarına uyumlu metal birimleri. |
| konteynır dolly |
container dolly |
Bagaj, kargo ve posta taşınması için kullanılan standart ölçülerdeki metal kutular. |
| beklenmedik olay planı |
contingency plan |
Havaalanında, operasyon veya özel harekâtı gerektiren acil durumlarda, güvenlik güçlerinin ve görev verilen ilgili diğer birimlerin kullanılmasını düzenleyen ve çeşitli davranışları ihtiva eden plan. |
| kontrol (hava aracı için) |
control (for aircraft) |
Hava aracı/hava aracı komponentinin onaylanmış standartlar ile uygunluğunun denetlenmesidir. |
| kontrol sahası |
control area |
Belirli bir alt sınırdan başlayıp yukarıya yükselen kontrollü sahaya denir. |
| kontrollü havaalanı |
controlled aerodrome |
Havaalanı trafiğine hava trafik kontrol hizmeti sağlanan havaalanıdır. |
| kontrollü hava sahası |
controlled airspace |
İçerisinde hava sahası sınıflandırmasına uygun olarak hava trafik kontrol hizmetinin verildiği sınırları belirlenmiş sahalara denir. Not:ATS hava sahası sınıfları A,B,C,D ve E‘ den oluşur. |
| kontrollü uçuş |
controlled flight |
Hava trafik kontrol müsaadesine tabii herhangi bir uçuş. |
| arazi engeline doğru |
controlled flight into terrain |
Normal fonksiyonlu bir uçağın yere, suya yada bir engele doğru yaptığı istem dışı uçuş. |
| kontrolör pilot veri hattı haberleşmesi |
controller-pilot data link communication (CPDLC) |
ATS operasyonlarında ATC merkezi ile hava aracı arası iletişimin veri değişimi yöntemi ile yapılmasını sağlayan bir sistemdir. |
| yakınsama ve uygulama programı |
convergence and ımplementation programme (CIP) |
Ulusal ve çok uluslu bütünleşme planlarının ilerleyişini izleme ve koordine etmek için kullanılan Avrupa Hava Trafik Kontrolü Uyumluluğu ve Bütünleşme Programı organizasyonudur. |
| konveyor |
conveyor |
Bagaj, kargo ve postanın yüklenip/ boşaltılması için kullanılan hareketli bant sistemi. |
| konveyör aracı |
conveyor vehicle |
Bagaj, Kargo ve Postanın yükleme, boşaltma için kullanılan hareketli bant sistemine haiz araç. |
| koordinat |
coordinate |
Bir pozisyon ya da yeri belirlemesi amacıyla enlem/boylam olarak (derece/dakika/saniye) ifade edilen referans değerler. |
| koordine fiksi |
coordination Fix |
Üniteler arasında devir noktası, kontrolün transferi, terminal giriş/çıkış noktaları olarak kullanılan bir seyrüsefer yardımcısı ya da fix olarak belirlenen pozisyon.
|
| ATM çalışma pozisyonları için |
core requirements for ATM |
Çalışma pozisyonu gelişimi için metotlar ve araçlardır. Temel proje, Avrupa Sivil Havacılık Konferansı Devletlerindeki hava trafik yönetimini geliştirmeyi amaçlamaktadır. |
| korelasyon |
correlation |
Uçuş yolu ve profili konusunda SSR kod tanımlaması, coğrafik ve zaman kontrollerini temel alan uçuş planı verileri ve pozisyon vektörü arasında ilişki oluşturan fonksiyondur. |
| korozyon |
corrosion |
Elektrokimyasal etki sonucu malzemede oluşan kütle kaybıdır. |
| kapling |
coupling |
İkmal hortumu ile uçak yakıt noktası bağlantı aparatı. |
| kurye hizmeti |
courrier service |
Bir yada birden fazla gönderici tarafından verilen gönderilerin, tarifeli bir hava yolu ile, kurye yolcu tarafından normal uçakaltı bagajı olarak taşınması işlemi. |
| course |
course |
Yoldaki uçaklar için tasarlanmış uçuş yolu, ILS hattında ise pisti karşılayıcı yol anlamında kullanılan terim. |
| course |
course |
Yoldaki uçaklar için tasarlanmış uçuş yolu, ILS hattında ise pisti karşılayıcı yol anlamında kullanılan terim. |
| kapsama alanı |
coverage |
Radarın, gerekli ihtiyaçları karşılayabildiği üç boyutlu hava sahası hacmidir. |
| mürettebat |
crew |
İşletici tarafından uçuş süresinde bir hava aracında görevlendirilen şahıslardır. |
| kabin görevlisi |
crew member |
Uçuş esnasında, uçakla ilgili bir operasyon konusunda operatör tarafından görevlendirilmiş bir kişidir. |
| ekip kaynak yönetimi |
crew resource management |
CRM, iletişim, durumsal farkındalık, problem çözme, karar verme, takım çalışmasıyla ve bu alanların her birinin yol açtığı alt disiplinlerle beraber olan geniş bir bilgi, beceri, davranış ihtiva eder. CRM’i oluşturan bu elementler yeni olmamakla beraber havacılıkta, genellikle hava ulaşımının başlamasıyla, “havacılık, kaptanlık, ekip işbirliği vb.” gibi başlıklarla bilinmektedir. Bunun yanı sıra, geçmişte, bu terim formel olarak tanımlanıp, açıkça belirtilmemiştir. CRM bu eksikliği gidermek için bir girişim olarak ortaya çıkmıştır. Ayrıca, CRM uçuş operasyon ve emniyetinin etkinliğini artırmak için insan, ekipman, prosedür gibi tüm kaynakların optimum kullanımını sağlamak için bir yönetim sistemi tanımlamaktadır. |
| hassas tesis |
critical facility |
Hasar gördüğünde havaalanı fonksiyonlarının ciddi şekilde aksamasına yol açacak olan ve havaalanı içinde veya havaalanına direkt bağlantılı bulunan tesis ve yerler. |
| kritik hadise |
critical incident |
Bir kişinin olağan olmayan güçlü bir reaksiyon gösterdiği herhangi bir olay. |
| sınır geçiş sahası |
cross border area |
Özel operasyonel ihtiyaçlar için uluslararası sınırlarda oluşturulan geçici ayırma sahasıdır |
| geçiş izi mesafesi |
cross track distance |
İstenilen rotanın havayolunun sağına ve soluna olan dikey mesafesi. |
| yan rüzgar |
crosswind |
Bir uçağın takip ettiği rotaya ya da kullanılan piste paralel olmayan 90 derecelik dik rotada esen rüzgar yönü. |
| yan rüzgar bileşeni |
crosswind component |
Piste 90 derece dik açıyla esen rüzgar bileşeni. |
| seyir, yolculuk |
cruise |
Uygun olan seviye ve hızda yol almak. |
| seyir tırmanışı |
cruise climb |
Bir uçağın belirli bir (rate) derece ile yapmış olduğu tırmanma manevrası (tekniği). |
| seyir irtifası |
cruising altitude |
Yol seviyesi boyunca muhafaza edilen irtifa. |
| seyir seviyesi |
cruising level |
Bir hava aracının uçuşunun önemli bir bölümünde muhafaza ettiği seviyeye denir. |
| kırmataş |
crushed stone |
Kırılmış tanelerden meydana gelen iri agregadır |
| kırmakum |
crushed stone sand |
Kırılmış tanelerden meydana gelen ince agregadır. Çakılın veya bloktaşın kırılması ile elde edilir. |
| kür malzemesi |
curing agent |
Çimentonun yeterli hidratasyonunu sağlamak, betonda tam ve uygun sertleşme elde edebilmek için kullanılan malzemedir. |
| beton kürü |
curing of concrete |
Beton yerleştirildikten sonra veya beton ürünlerinin imalatından sonra oluşabilecek su kaybını engellemek ve hidratasyon reaksiyonlarının uygun şekilde ve zamanında gerçekleşmesini sağlamak için yapılan işlerdir. |
| güncel uçuş verisi |
current flight data |
Son yapılan uçuş planı değişiklikleri ve kontrolör müdahaleleriyle güncelleştirilen uçuş bilgisi. |
| cari uçuş planı |
current flight plan (CFL) |
Şayet varsa müteakip müsaadelerle oluşturulmuş, değişiklikleri de içeren uçuş planı. |
| güncel uçuş pozisyonu |
current flight position |
En son algılayıcı verilerini temel alan x, y, z koordinatlarında uçuşun son pozisyonunu temsil eder. |
| döngüsel artıklık kontrolü (CRC) |
cyclic redundancy check(CRC) |
Veri kaybı veya değişikliğine karşı bir güvence seviyesi sağlayan verinin dijital olarak ifade edilmesine uygulanan matematiksel bir algoritma. |
